Nöbetçi Eczaneler
Erzurum… Tarihin izlerini taşıyan sokakları, soğuk hava ile sıcacık yüreklerin buluştuğu bir şehir. Bu kadim topraklarda, doğduğu yerin ruhunu her nefesine işleyen, Erzurum sevdasını yüreğinde taşırken her köşesine emek veren bir isim: Zekiye Çomaklı. Onun hayat hikâyesi, Dadaş kadınlarının cesareti, inceliği ve üretkenliğinin bir özeti gibi. Erzurum kadınını anlatırken Zekiye Çomaklı’yı anmamak, onun bu topraklara kattıklarını unutturmak demektir. Bu yazı, Erzurum’un ilk kadın köşe yazarı, gönül elçisi ve girişimci kadınların öncüsü olan Zekiye Çomaklı’nın çalışmalarına, Erzurum kadınına verdiği önceliğe ışık tutmak için yazıldı.
Zekiye Çomaklı’nın Vizyonuyla Şekillenen Bir Dünya
Zekiye Çomaklı, Erzurum’un soğuk kışlarından ilham alarak, Dadaş ruhunu satırlarına, projelerine ve yüreğine taşımış bir kadın. Onun hayatı, Erzurum’un kadınlarının nasıl birer ilham kaynağı olduğunu bizlere gösteriyor. Çomaklı’nın Erzurum kadınına yönelik hayali, onların cesaretini, girişimcilik ruhunu ve kültürel bağlarını yaşatmaktı. Bu nedenle kurduğu Erzurum Girişimci Kadınlar Derneği (ER-KADIN), sadece Erzurum’da değil, tüm Doğu Anadolu’da kadın dayanışmasının ve üretiminin simgesi haline geldi.
Zekiye Çomaklı, “Bir gün geri döndüğümde beni tanıyamazsın diye senden ayrılamıyorum, güzel Erzurum” diyerek, memleket sevdasını kelimelere dökerken aslında Dadaş kadınlarına sesleniyordu: Erzurum’dan kopmadan değişim ve gelişim mümkün.
Dadaş Kızlarının Eğitimdeki Öncüsü
Zekiye Çomaklı, eğitim yolculuğuna Erzurum’un Aşkale ilçesinde başlamış, burada yer alan Aşkale Lisesi’nin ilk mezunlarından biri olmuştur. Bu başlangıç, onun azim ve kararlılık dolu yaşamının ilk adımlarından biridir. Aşkale Lisesi’nden aldığı sağlam temel, onun ilerleyen yıllarda yazarlık ve sosyal sorumluluk projeleriyle topluma öncülük etmesini sağlamıştır.
Eğitim, Çomaklı’nın sadece kendisi için değil, tüm kadınlar için önemsediği bir konudur. Kadınların eğitimin gücüyle değişebileceğine ve toplumu dönüştürebileceğine olan inancı, onun her projesine yansımıştır.
Sanat, Edebiyat ve Erzurum’un Ruhunu Yansıtan Bir Portre
Zekiye Çomaklı sadece yazılarıyla değil, sanatıyla da Erzurum’u ve kadınlarını yüceltmiştir. Şiirlerinden oluşan eserleriyle duygularını giydiren Çomaklı, Erzurum’da bir ilki gerçekleştirerek şiir sergileri, dinletiler ve sanatsal etkinlikler düzenlemiştir. Erzurum’un ilk kadın şairi olarak, sanatın dönüştürücü gücünü en iyi şekilde kullanmıştır. Onun “Hatmigül” şiir kitabının gelirini Mehmetçik Vakfı’na bağışlaması, Erzurum kadınının fedakârlığının ve vicdanının bir sembolüdür.
Zekiye Çomaklı’nın kültürel ve sanatsal katkıları yalnızca bununla sınırlı kalmamış, Erzurum’un kültürel mirasını belgeleyen çok sayıda esere imza atmıştır:
İpek Yolunda Bir Kavşak – Aşkale (Belgesel)
Karlar Ülkesinin Damak Tadı (Erzurum’un ilk özgün yemek kitabı)
Erzurum Oyaları (Belgesel)
Duyguları Giyinmek (Şiir)
Hatmigül (Şiir)
Papatya Yağmurları (Şiir)
Uykuları Karanlığa Tutsaktı (Öykü)
Konuşan Erzurum (Belgesel)
Dobra Dobra (Köşe yazıları)
Bu eserler, Erzurum’un tarihini, kültürünü ve yaşamını birer hazine gibi günümüze taşımaktadır.
Zekiye Çomaklı Güçlü Bir Ailenin Yansıması
Zekiye Çomaklı, sadece topluma değil, ailesine de ışık tutmuş bir isimdir. İki dönem Aşkale Belediye Başkanlığı yapmış olan İnşaat Mühendisi Nuri Çomaklı ile evlidir. Evliliği, onun hayatına bir başka güçlü bağ katmıştır. Çiftin iki çocuğu bulunmaktadır:
Oğlu Prof.Dr. Şafak Ertan Çomaklı, akademik kariyeriyle ailesine gurur kaynağı olmuştur.
Kızı Melda Ela, kayak milli antrenörü ve hakemi olarak Türkiye’yi uluslararası alanda başarıyla temsil etmektedir.
Ailesi, Zekiye Çomaklı’nın hayata olan bağlılığını ve toplum için yaptığı katkıları anlamlandıran bir diğer önemli değerdir.
Erzurum Kadınının Gücü Zekiye Çomaklı’nın Mesajı
Zekiye Çomaklı’nın, Erzurum kadınını yerel sınırların ötesine taşıma hayali, onun Türkiye’nin ilk kadın belediye danışmanlarından biri olmasını sağlamıştır. Çomaklı, bu görevde Erzurum kadınının sesini daha geniş kitlelere duyurmuş, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nde Türkiye’yi temsil ederek uluslararası alanda Dadaş kadınlarını başarıyla temsil etmiştir.
Onun hayat hikâyesi, yalnızca bir kadının değil, bir toplumun yeniden inşa hikâyesidir. Çomaklı’nın çalışmaları, Erzurum’un kadınlarının tarihe nasıl yön verdiğini göstermektedir.
Erzurum’un Kadim Ruhuyla Yükselen Bir Değer
Zekiye Çomaklı’nın Erzurum’a katkıları, sadece bir bireyin değil, bir medeniyetin hikâyesidir. Onun hayatına dokunduğu her alan, Erzurum’un ve kadınlarının gücünün bir yansımasıdır. Çomaklı’nın ardında bıraktığı izler, Erzurum sevdasının ve kadınların gücünün kanıtıdır.
Erzurum’u anlatırken Zekiye Çomaklı’yı anmak, onun bu topraklara kattığı değerleri geleceğe taşımak demektir. O, Erzurum’un geçmişini, bugününü ve yarınını bir arada kucaklayan, kelimeleri ve eylemleriyle Dadaş kadınlarının gurur kaynağı olan bir isimdir.